Democratie: “Luisteren in het leven en in de politiek”

Een lezing van Bert-Jan van der Mieden, gehouden tijdens een politieke avond over het thema “Op zoek naar politiek voor een duurzame toekomst” op 14 maart 2014 in Etten.

U en ik, wij, zijn vanavond op zoek naar politiek voor een duurzame toekomst. Vanavond ben ik een van de onderdelen van het verrassingspakket van Lies Visscher. Met dank voor deze uitnodiging. Doel van deze tien minuten is dat ik u een ver-nieuwend idee presenteer, waardoor u als burger en als politici tot een duurzame toekomst kan komen. Ik lees het u voor om binnen de tijd te blijven. Ik ga u verras-sen, maar ik wil u eerst iets te vertellen dat niet nieuw is. In tegendeel, wij kennen, erkennen en herkennen het allemaal: U en ik willen - in welke rol, positie of functie wij ook dagelijks actief zijn - onze verlangens en doelstellingen realiseren. Klopt he?

 Wat tevens niet zo verrassend is, maar waar we wel veel moeite mee hebben is het volgende: We kunnen onze doelstellingen en verlangens alleen realiseren door te luisteren: Te luisteren naar ons Zelf, de ander en het andere. Laten we daar even bij stilstaan. Te luisteren naar ons Zelf? Wie zijn wij? En nu komt wellicht voor u een verrassing: Wij zitten hier met het dubbele aantal mensen in de zaal. Wij hebben namelijk allemaal twee persoonlijkheden in onszelf. Onze ware persoonlijkheid en onze schijnpersoonlijkheid. Degene die wij in wezen Zijn en degene die last heeft van onzekerheid, angst, minderwaardigheidsgedachten en -gevoelens. Verrassend wellicht, maar wel al sinds Freud, Adler en Jung bekend. We hebben allemaal onze schaduw, die ik onze schijnpersoonlijkheid noem.

Dit is wel van belang, want luisteren we naar ons Zijn of naar onze schijn? Handelt de politicus vanuit zijn / haar ideaal, die een betere, duurzame wereld wil realiseren, of vanuit een dubbele agenda, vanuit partijbelang en egobelang t.k.v. die duurzamere wereld? Dit onderscheid is van belang omdat we niet alle politici over een kam moeten scheren, maar dagelijks geconfronteerd worden met de schijn van politici en van ambtenaren, die macht en wantrouwen boven waarheid en liefde stellen. En hetzelfde geldt voor de burgers die wetten en regels overtreden, misbruik maken van voorzieningen en ambtenaren en politici voor hun karretje willen spannen ten koste van een betere wereld. We zijn geen van allen heilige boontjes en niet met engelen-vleugels geboren. Spreek dus vanaf vanavond jezelf en elkaar aan op je Zijn! Integer zijn en je Zelf zijn, dus authentiek zijn. Luister dus naar je Zelf met een hoofdletter en luister naar de Ander met een hoofdletter. Maar luister ook naar wat je eigen schijn en die van de ander jou te zeggen heeft. Kortom, doe aan zelfreflectie door te luisteren naar je Zelf en je schijn. En vergroot je mensenkennis door te ontdekken wie de ander is in schijn en zijn.

We kunnen dus onze verlangens en doelstellingen, zoals bv. het realiseren van een duurzame toekomst, alleen realiseren door te luisteren naar onszelf en naar de ander. En ten derde: door te luisteren naar het andere: Naar je omgeving en naar het nieuwe, het onbekende. Luisteren naar het andere betekent ook dat je je uitroeptekens verandert in vraagtekens. Dat wil niet zeggen dat je je zekerheden hoeft lost te laten, maar durf je uitgangspunten eens op losse schroeven te zetten. Sta open voor een andere visie, een ander uitgangspunt, een andere kijk op de werkelijkheid. Als ik u verras door te vertellen dat ik in engelen en natuurgeesten geloof en dat ik geloof dat er meerdere goden bestaan, dan kunt u mij voor gek verklaren of boos weglopen, maar u kunt ook naar mij luisteren. Dat wil niet zeggen dat u het met mij eens hoeft te zijn, maar u kunt er wel open voor staan en met mij in dialoog gaan daarover.

En dit geldt dus ook voor het politieke standpunt, de politieke visie van de ander.

Wellicht dat u het wel met mij eens bent, dat we er goed aan doen beter naar elkaar te luisteren. Dan is uw terechte vraag vervolgens: Bert-Jan, hoe kunnen we beter leren luisteren naar onszelf, de ander en het andere, zodat we onze doelstellingen kunnen realiseren en we op de beste manier de regie in leven, wonen en werken hebben?

In 1992 startte ik met mijn bureau PYRAMIDE en heb een methode ontwikkeld waardoor men beter leert luisteren. Ik heb deze succesvol toegepast, zowel bij individuen als bij teams, waaronder ook raadsleden. We leven sinds 2008 in een crisistijd en de diverse crises op zowel economisch, sociaal, relationeel en spiritueel terrein bieden nog steeds een forse uitdaging. Om die crisis het hoofd te kunnen bieden heb ik nu de training “Levensregisseur in 52 weken” ontwikkeld, waarvoor ik o.a. een aantal regiekaarten ontwikkelde. Een deel van die training heb ik eind vorig jaar gegeven aan de fractie van een politieke partij. Het was bijzonder om onlangs van de fractievoorzitter te vernemen, dat ze sindsdien elke fractievergadering eerst met mijn regiekaarten aan de gang gaan. Ze helpen hen om hun doestellingen scherp te krijgen en zich als politiek partij onderscheidend te profileren. De training biedt ook het instrumentarium om de nieuwe Raad na de gemeenteraadsverkiezingen te helpen bij het samen aan de gang gaan als nieuwe gemeenteraad. Om tot een duurzame toekomst te komen moeten wij immers de regie bewuster ter hand nemen!

Behalve het vergroten van het zelfbewustzijn via mijn boek en mijn trainingen is nog een manier effectief gebleken, waardoor u beter naar uzelf, de ander en het andere leert luisteren. Het is algemeen bekend dat muziek een positieve werking heeft op mensen. Er zijn mensen die voordat ze naar en belangrijke onderhandeling of bespreking gaan eerst naar hun favoriete muziek luisteren. Ik improviseer zelf sinds mijn jeugd klassiek op de piano en door mijn pianospel komt men tot ontspanning en dichter bij zichzelf. Ik heb gemerkt dat mij pianospel een positieve werking heeft. Zodoende breng ik voelen en denken bij elkaar en worden de linker- en de rechter hersenhelft met elkaar verbonden. We komen tot een duurzame toekomst als we niet alleen denken met ons hoofd en voelen met ons hart, maar ook voelen met ons hoofd en denken met ons hart. Geen liefde zonder waarheid en geen waarheid zonder liefde.

Samenvattend: Waarom willen wij een duurzame toekomst? Omdat dit ons verlangen en onze doelstelling is. Wat moeten wij doen om die te kunnen realiseren? Leren luisteren naar onszelf, de ander en het andere. Hoe kunnen wij leren luisteren? Door zelfreflectie en door open te staan voor de ander en het andere. Door door te vragen. Door te luisteren naar de stilte, naar muziek, of mijn training te volgen.

Tenslotte: Wat is het resultaat ervan? Een duurzame toekomst. Ieder van ons kan daar op eigen unieke wijze een bijdrage aan leveren. Ik doe dat door gratis stukjes tekst ter beschikking te stellen op mijn weblog, waar men op kan reflecteren. En door gratis pianolichtjes te plaatsen op mijn website ClassicImprovisations waarop men kan mediteren. De reacties daarop zijn positief en bijzonder. En ik doe dat door een bijdrage te leveren aan het realiseren van de mensenrechten via mijn site IkVerbind.

Vanwege de tijd verwijs ik u daarnaar op het papier dat ik u zo meegeef. Ik hoop dat het u inspireert en bemoedigt en dat het u dichter bij u Zelf brengt. En mailt u mij dan s.v.p. wat uw unieke bijdrage is aan het realiseren van een duurzame toekomst.

Ik eindig met mijn vraag aan de politici: Wat gaat u doen om beter te leren luisteren naar de burgers, zodat we samen meer de regie krijgen over ons leven en tot de gewenste veranderingen komen?

In mijn korte inleiding heb ik e.e.a. aangegeven over mijn activiteiten. Wij kunnen ieder op onze eigen unieke wijze een bijdrage leveren aan een bewustere en daardoor betere en duurzame wereld. Ter inspiratie geef ik u de volgende verwijzingen:

1. Elke dag een gratis weblichtje; een klein stukje tekst om op te reflecteren: http://bertjanvandermieden.wordpress.com

2. Elke dag een gratis pianolichtje om op te mediteren: http://www.classicimprovisations.com. Twitter-Account: @ClassicImprovis

U kunt mij o.a. inhuren voor “Een muzikale levensreis naar een luisterrijke toekomst”, waarbij ik mijn klassieke piano-improvisaties laat voorafgaan door een inleidende tekst. Reacties van publiek: “Een bijzondere belevenis”.

3. Mijn lees-, studie- en werkboek: de mens in de 21^e eeuw”. Te bestellen via http://www.pyramide.nl/pages/bestelformulier.html.

Zie ook Twitteraccount: @Tweetkind met elke dag een #DeDagVraag.

4. Informatie over de Stichting Globaliseringscentrum. Opgericht met als doel wereldwijd globaliseringcentra te creëren voor het realiseren van de mensenrechten en de kinderrechten. Globaliseringscentra zijn vitale gemeenschappen, die bijdragen aan welvaart en welzijn in de regio. Zowel de UVRM als het Earth Charter en het Charter of Compassion dienen daarbij als uitgangspunt. Zie http://www.ikverbind.nl en Twitter-account @IkVerbind met dagelijks een tweet over mensenrechten en kinderrechten.

5. In Mei start de training “Levensregisseur in 52 weken”. Zie binnenkort: http://www.levensregisseur.info. Elke doordeweekse dag een #WerkTweet en een tweet over #Vertrouwensmanagement bij @vandermieden.

Lees hier een nadere uitleg van Bert-Jan van der Mieden bij deze speech